اعزام 5 نفتکش ایرانی حامل بنزین و مشتقات پالایشگاهی به ونزوئلا

به گزارش می‌متالز، برخی اخبار از این موضوع حکایت دارد که این نفتکش‌ها تنها بنزین را به ونزوئلا نمی‌برند؛ بلکه تجهیزات پالایشگاهی و کاتالیست نیز به همراه دارند. این اتفاق با واکنش‌های متفاوتی در سطح بین‌المللی مواجه شده است. چراکه ایران و ونزوئلا دو کشور تحت تحریم و فشارهای اقتصادی امریکا هستند اما از حق تجارت آزاد خود برای این تبادلات اقتصادی استفاده کرده‌اند.
بنزین، درد مشترک
ایران تا همین چند سال قبل وارد‌کننده بنزین بود اما امروز نه تنها صادرکننده بنزین است؛ بلکه بواسطه این توان صادراتی و همین‌طور تکنولوژیکی در حال تحکیم روابط اقتصادی خود با دوستان و متحدان منطقه‌ای و بین‌المللی است. به‌طوری که حتی شاید بیش از موضوع صادرات 1.5 میلیون بشکه بنزین، صادرات تکنولوژی، تجهیزات و کاتالیست‌های تولید بنزین اهمیت داشته باشد.
کارشناسان بر این باورند که «ایران با تکیه بر تجربه خود در دور قبلی تحریم‌ها می‌داند که دقیقاً ونزوئلا برای ایستادگی در برابر تحریم‌های امریکا به چه چیزی در زمینه تولید این سوخت استراتژیک نیاز دارد.»
اخباری که از کشور مقصد به گوش می‌رسد از این حکایت دارد که ونزوئلا دارای بزرگترین مجموعه پالایش در نیمکره غربی، مجموعه پالایش پاراگوئه است و می‌تواند صادرکننده بنزین شود.
ورود اولین نفتکش ایرانی به سواحل ونزوئلا
داده‌های ردیابی کشتی‌ها که شرکت «رفینیتو ایکان» جمع‌آوری می‌کند، نشان می‌دهد که نفتکش «فورچون» با پرچم ایران در ساعت هفت و نیم عصر 23 ماه مه به وقت محلی وارد آب‌های منطقه انحصاری اقتصادی ونزوئلا شده و در نهایت در مقصد نهایی خود در بندر «ال پالیتو» در شمال این کشور پهلو گرفته است.
شبکه «راشا تودی» این خبر را منتشر کرد و نوشت: تصاویر ماهواره‌ای عملیات پهلو گرفتن این کشتی با همراهی دو قایق یدک‌کش ونزوئلایی را دقایقی بعد از نیمه شب 25 ماه مه به وقت محلی در این بندر نشان می‌دهد. به‌منظور اطمینان یافتن از رسیدن ایمن این نفتکش به منطقه انحصاری اقتصادی ونزوئلا، نیروی دریایی این کشور نفتکش فورچون را همراهی کرد.
نفتکش «فورچون» که اواسط ماه آوریل ۴۳ میلیون لیتر بنزین در بندر شهید رجایی بارگیری کرده بود اکنون در اسکله ۲ بندر ال‌پالیتو ونزوئلا پهلو گرفته است.
با ورود اولین نفتکش ایران به آب‌های انحصاری اقتصادی ونزوئلا روحیه مردم این کشور برای ایستادگی در برابر فشارهای امریکا افزایش یافته و هشتگ #GraciasIran (تشکر ایران) ترند اول توئیتر ونزوئلا است. همچنین هشتگ #23May (روز ورود نفتکش ها) ترند دوم شده است.
آخرین موقعیت 4 نفتکش دیگر
اما «فورچون» یکی از 5 نفتکش است. دومین نفتکش ایران به‌نام «فارست» هم تا زمان تنظیم این گزارش به منطقه اسکورت در آب‌های ساحلی ونزوئلا در دریای کارائیب نزدیک شده بود. نفتکش «فارست» پس از ورود به منطقه انحصاری اقتصادی ونزوئلا با اسکورت ناوهای نظامی این کشور به سمت یکی دیگر از بنادر ونزوئلا هدایت می‌شود.
گفته می‌شود که سومین نفتکش ایران به نام «فاکسون» نیز روز چهارشنبه۲۷ مه حدود ساعت ۱۴ به وقت محلی (22:30به وقت تهران) به‌موقعیت اسکورت خواهد رسید.
نفتکش‌های چهارم به‌نام «پتونیا» و پنجم به‌نام «کلاول» نیز در حال پیمودن مسیر خود به‌سمت سواحل ونزوئلا هستند. نفتکش چهارم هفته گذشته از تنگه جبل‌الطارق به مقصد امریکای لاتین عبور کرده است و نفتکش «کلاول»، پنجمین نفتکش نیز پیش‌تر از کانال سوئز عبور کرده و در حال رفتن به سمت جبل‌الطارق بود. بزودی این دو نفتکش نیز به آب‌های ساحلی ونزوئلا در دریای کارائیب می‌رسند.
قدردانی از دولت و ملت ایران
با ورود اولین کشتی حامل سوخت ایران به این کشور رئیس جمهوری ونزوئلا از مردم ایران تشکر کرد.
براساس گزارش پایگاه خبری Globvision، «نیکلاس مادورو»، رئیس جمهوری ونزوئلا در حساب توئیتری خود با تشکر از ایران برای ارسال بنزین به این کشور با انتشار تصاویری از کشتی ایرانی حامل بنزین، نوشت: «پایان ماه رمضان برای ما ورود نفتکش فورچون را به ارمغان آورد؛ نشانه‌ای از همبستگی میان مردم جمهوری اسلامی ایران و ونزوئلا. در جایی که کشورهای امپریالیستی می‌خواهند با زور احکام خود را تحمیل کنند، فقط برادری می‌تواند مردمان آزاد را نجات دهد. متشکرم ایران.»
وی همچنین از ملت ایران به خاطر همبستگی با مردم ونزوئلا، پشتیبانی از کاراکاس و شجاعت در تصمیم‌گیری قدردانی کرد.
براساس گزارش پایگاه خبری گلابویژن، ، نیکلاس مادورو در پیام خود تأکید کرد که تهران و کاراکاس حق دارند که آزادانه تجارت کنند و کشورش هرگز در برابر امریکا «زانو نخواهد زد».
مادورو در دیدار با اعضای کمیته ریاست جمهوری ونزوئلا در مبارزه با ویروس کرونا گفت: ایران و ونزوئلا صلح می‌خواهند و ما حق داریم که در دریاهای آزاد تجارت آزادانه داشته باشیم.
وی همچنین در تلویزیون دولتی ونزوئلا بیان کرد: ورود اولین کشتی حامل سوخت و مشتقات نفتی برای تولید بنزین در داخل، ارمغان توافق جامع همکاری است که میان تهران و کاراکاس امضا شده است.
در همین حال حجت‌الله سلطانی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در کاراکاس روز یکشنبه در پی ورود اولین نفتکش حامل بنزین ایران به ونزوئلا در صفحه توئیترش نوشت: «خدا را شکر که ترامپ و مشاورانش بالاخره متوجه شدند اگر به قواعد و مقررات بین‌المللی احترام گذاشته و تصمیمات منطقی و عاقلانه بگیرند، نه خودشان و نه سربازانشان دچار ضربه ملایم مغزی نخواهند شد. امیدوارم این‌گونه تصمیمات منطقی و احترام به حقوق ملت‌ها از جمله ایران و ونزوئلا ادامه یابد.»
تهدیدهای امریکا و حساسیت جهانی
تصمیم ایران برای ارسال بنزین به ونزوئلا که به خاطر تحریم‌های امریکا با کمبود سوخت مواجه است با عصبانیت مقامات واشنگتن همراه بود. حتی یک مقام ارشد دولت امریکا در اظهاراتی عنوان کرده که واشنگتن در حال بررسی اقدامات مناسب برای واکنش نشان دادن به انتقال بنزین توسط ایران به ونزوئلا است. این مسأله حساسیت جهان را نسبت به این تجارت بین ایران و ونزوئلا برانگیخته است. بخصوص پس از آن تحرکاتی از سوی امریکا در اعزام نیروی دریایی به منطقه کارائیب با هدف ایجاد اختلال و مزاحمت در امر انتقال سوخت ایران به ونزوئلا صورت گرفت. البته گزارش‌های دریافتی حاکی‌است در حالی که ناوهای جنگی و هواپیماهای نظامی امریکا در منطقه کارائیب شناورهای نفتکش ایران را تعقیب می‌کردند اما هیچگونه مزاحمتی برای حرکت آنها به سمت ونزوئلا ایجاد نکردند.
این مسأله از همان ابتدا، واکنش‌هایی را نیز از سوی مقامات ایرانی در پی داشت که از زمان ورود نفتکش نخست به آب‌های ساحلی ونزوئلا به اوج خود رسید.
نفتکش‌های ما دچار مشکل شوند، امریکایی‌ها هم دچار مشکل می‌شوند
در این رابطه رئیس‌جمهوری ایران، حسن روحانی، در تماس تلفنی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر بیان کرد: اگر نفتکش‌های ما در دریای کارائیب یا در هرکجا از جهان از سوی امریکایی‌ها دچار مشکل شوند، متقابل برای آنها مشکل به‌وجود خواهد آمد.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی، سوم خردادماه ضمن تأکید بر توسعه و تعمیق روابط دو کشور در همه زمینه‌ها بویژه روابط اقتصادی و تجاری، گفت: امنیت منطقه برای ما بسیار مهم است، امریکا در نقاط مختلف جهان شرایط غیر قابل قبولی به‌وجود آورده، اما به هیچ عنوان ما آغازگر تشدید تنش و درگیری نخواهیم بود.
روحانی با اشاره به برخی تحرکات امریکایی‌ها در منطقه دریای کارائیب، افزود: ایران هیچ‌گاه آغازگر درگیری نخواهد بود، ما همواره حق مشروع دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی و تأمین منافع ملی را برای خود قائل هستیم و امیدواریم امریکایی‌ها دست به خطا نزنند.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر نیز در این تماس تلفنی تأکید کرد: ما نیز مخالف هرگونه تنش هستیم و برای کاهش تنش‌ها همه تلاش خود را انجام خواهیم داد.
در همین حال، واکنش‌ها به تهدیدهای امریکایی‌ها گسترده‌تر بود. به‌طوری که محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران به دبیرکل سازمان ملل نامه هشدارآمیز نوشت و سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه نیز سفیر سوئیس در تهران به‌عنوان حافظ منافع امریکا را احضار کرد.
واکنش مقامات ایران و ونزوئلا به تهدید امریکا
در این رابطه «امیر حاتمی» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز مزاحمت‌ها برای نفتکش‌ها را راهزنی دریایی دانسته و گفته است: «هم امریکایی‌ها و هم دیگران می‌دانند که ما در واکنش به این موضوع هیچ تردیدی به خود راه نخواهیم داد، اگر مزاحمت‌ها ادامه پیدا کند و تشدید شود حتماً پاسخ قاطع و محکمی را خواهند گرفت.»
«محمدجواد ظریف» وزیر امورخارجه ایران هم ضمن تأکید بر این نکته که امریکا اجازه ندارد تجارت قانونی را مختل کند، تصریح کرده است: «اگر کشوری بخواهد براساس سیاست‌های غلط خودش تصمیم بگیرد و اقدامی برای اخلال در تجارت قانونی کند حتماً با عکس‌العمل بین‌المللی روبه‌رو خواهد شد.»
«علی ربیعی» سخنگوی دولت هم در واکنش به اقدام احتمالی امریکا علیه تانکرهای ایرانی حامل بنزین به ونزوئلا، گفت: خیلی زود است درباره واکنش ایران اظهارنظر کنم اما در صورت ارتکاب چنین اشتباهی همه گزینه‌ها را برای خودمان محفوظ می‌دانیم.»
رویترز به‌نقل از «ولادیمیر پادرینو» وزیر دفاع ونزوئلا گزارش داده است: «ارتش ونزوئلا به محض ورود نفتکش‌های ایرانی حامل سوخت به منطقه انحصاری اقتصادی، آنان را اسکورت می‌کند. «نیکولاس مادورو» رئیس جمهوری ونزوئلا هم در بحبوحه افزایش تنش‌آفرینی‌های امریکا علیه کاراکاس و تهران، از حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران قدردانی کرد.
«ساموئل مونکادا» نماینده دائم این کشور در سازمان ملل هم در نامه‌ای خطاب به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت، نسبت به تهدید حمله نظامی امریکا به نفتکش‌های ایرانی هشدار داد.
«دیمیتری پولیانسکی» معاون نمایندگی دائم روسیه در سازمان ملل متحد هم به واشنگتن هشدار داده که خطرات ناشی از حوادث را هنگام استقرار ناوهای خود در منطقه‌ای که نفتکش‌های ایران در نزدیکی ونزوئلا فعالیت‌های قانونی دارند، کاملاً درک کند.
بینی ترامپ و دولت امریکا به خاک مالیده شد
یک روزنامه الکترونیکی با تمجید از اقدام شجاعانه ایران در ارسال فرآورده‌های نفتی به ونزوئلا، این اقدام را بزرگ‌ترین شکست برای استکبار امریکا قلمداد کرد.
به‌گزارش فارس، روزنامه الکترونیکی «رأی الیوم»، این اقدام ایران را ستود و گزارش داد: «نمی‌دانیم احساس دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا که پیگیر رسیدن نخستین نفتکش ایرانی به یکی از بندرگاه‌های ونزوئلاست، چیست؟ اقدامی که چالش قوی برای تهدیدهای وی و شکست محاصره ظالمانه‌ای است که به ونزوئلا تحمیل کرده، ولی خوب می‌دانیم که احساس فرد شکست خورده خوار شده را دارد.»
رأی الیوم با اشاره به اینکه اقدام تهران، حمایت از ونزوئلا و ملت و رئیس جمهوری این کشور و شکست محاصره امریکاست، تأکید کرد، تفاوت اساسی بین ایران و امریکا این است که تهران فرآورده ‌نفتی به یک ملت محاصره شده فرستاده که سران آن، «نه» بزرگی به تلاش‌های امریکا برای به زانو درآوردن کشور خود گفته‌اند، ولی امریکا نیروهای مزدور خود را برای سرنگونی «نیکولاس مادورو» رئیس جمهوری منتخب ونزوئلا فرستاده تا یکی از مزدوران خود را در رأس هرم قدرت این کشور قرار دهد.
به‌گزارش این روزنامه، این همبستگی «شجاعانه ایران با دوست و همپیمان ونزوئلایی نشان می‌دهد که کشورهایی وجود دارند که از تهدیدهای امریکا نمی‌ترسند و برای دفاع از دوستان و همپیمانان خود و کرامت آنان آماده مقابله نظامی هستند».
در پایان این گزارش تأکید شده، این یک لحظه تاریخی است که «بینی ترامپ و دولتش را به خاک مالید و به ملت‌هایی که در محاصره امریکا قرار دارند، نشان می‌دهد که کشوری وجود دارد که به تحریم‌ها نه بگوید و با شجاعت و مردانگی در برابر آن ایستادگی کند... ونزوئلا و کشورهای مقاومت با سایر کشورهایی که به دیکته‌های تحقیرآمیز ترامپ تن می‌دهند و صدها میلیارد دلار با خواری به وی می‌دهند، تفاوت دارد.»
در همین حال، رئیس پیشین و نماینده فعلی مجمع ملی ونزوئلا ارسال بنزین از ایران به این کشور را یک گام رو به جلو برای تقویت اتحاد میان تهران و کاراکاس در مقابل امریکا خواند.
«دیسدادو کابلو» نایب رئیس حزب اتحاد سوسیالیست و نماینده فعلی مجمع ملی ونزوئلا با تأکید بر اهمیت اتحاد میان تهران و کاراکاس، در حساب توئیتری خود نوشت: ملت دو کشور که مورد هجوم امپریالیسم هستند تصمیم گرفته‌اند یک قدم رو به جلو برای عزت و سربلندی بردارند و کشورهای امپریالیستی نمی‌توانند این را ببینند.
نفتکش ایران تحریم‌های امریکا را درهم شکست
در این خصوص خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز نوشت: تانکر حامل سوخت که از ایران عازم ونزوئلا شده است، تحریم‌های امریکا را درهم شکست.
این گزارش می‌افزاید: آن‌گونه که تحلیلگران برآورد می‌کنند، نفتکش‌های ایران با رسیدن به ونزوئلا ظرفیت تأمین سوخت حدود دو تا سه هفته این کشور را خواهند داشت. این رسانه امریکایی گزارش داد: مقامات امریکایی اعلام کرده‌اند طرحی برای متوقف ساختن نفتکش‌های ایرانی ندارند.
نگرانی برای دریانوردان ایران
اگرچه ورود نفتکش اول ایران به سواحل ونزوئلا بدون دردسر انجام شده اما همچنان نگرانی برای دریانوردان این 5 نفتکش وجود دارد.
در این رابطه سامان رضایی، دبیر انجمن صنفی دریانوردان ایران با بیان اینکه دریانوردی ایمن حق تمامی دریانوردان در سراسر جهان است، می‌گوید: مکاتبات اعتراض آمیزی از سوی انجمن صنفی دریانوردان ایران به سازمان بین‌المللی دریانوردی و فدراسیون بین‌المللی حمل‌ونقل صورت گرفته است.
در این خصوص، رایزنی و تماس‌هایی با اتحادیه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، فدراسیون بین‌المللی حمل‌ونقل ITF و اتحادیه‌های مختلف از جمله اتحادیه برزیل و ونزوئلا از جهت مسائل صنفی و فارغ از مسائل سیاسی انجام شده که ایمنی دریانوردان از سوی دولت امریکا تهدید شده است.
با این حال دریانوردان ایرانی در حال انتقال سوخت و دانش متخصصان ایرانی هستند تا انحصار تعمیراتی و قدرت تولید انحصاری تجهیزات توسط شرکت‌های غربی را بشکند. کارشناسان بر این باورند که این دانش از امروز در خدمت کشورهای مختلف دنیا قرار می‌گیرد تا در برابر تحریم‌های غیر انسانی امریکا مقاومت کنند.