استراتژی‌های موفق مس جیانگژی در کاهش هزینه‌های تولید

به گزارش می متالز، این مجتمع همزمان با بهره‌برداری از واحد ذوب، کارخانه تولید اسید سولفوریک خود را نیز راه‌اندازی کرد و طی 4 دهه فعالیت آن را توسعه بخشیده است؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر، سالانه بالغ بر 1.8 میلیون تن اسید سولفوریک تولید می‌کند. تولید سایر محصولات جانبی اعم از فلزات گران‌بها، نادر خاکی و عناصر پراکنده، احداث نیروگاه برق و تکمیل زنجیره تامین مس (که منحصرا در اقتصادهایی مانند چین سودآور است)، دیگر استراتژی‌های گویژی جهت مقابله با هزینه‌های بالای ذوب و پالایش است.

مهم‌ترین استراتژی‌های مجتمع ذوب و پالایش مس گویژی که حدود 44 درصد از هزینه‌های تولید را نیز پوشش داده است، احداث واحد تولید اسید سولفوریک از ابتدای فعالیت مجتمع، احداث نیروگاه برق جهت تامین انرژی مورد نیاز مجتمع و فروش مازاد تولید به شبکه ملی، تولید محصولات جانبی متنوع از طلا و نقره گرفته تا فلزات نادر خاکی و نهایتا ایجاد ارزش افزوده بیشتر با تکمیل حلقه‌های پسین زنجیره تامین مس بوده است. احداث و توسعه واحدهای اسید سولفوریک مجتمع ذوب و پالایش گویژی که در حال حاضر ظرفیت سالانه 2 میلیون تن اسید دارد، به کاهش اثرات زیست‌محیطی ذوب مس نیز کمک شایانی کرده است.

اگرچه همگام با احداث واحد ذوب با تکنولوژی فلش، واحد تولید اسید سولفوریک نیز راه‌اندازی شد، ظرفیت آن در ابتدا کمتر از 500 هزار تن در سال بود و طی 4 دهه توسعه به ظرفیت سالانه 2 میلیون تنی کنونی رسیده است. آخرین افزایش ظرفیت تولید اسید سولفوریک مجتمع گویژی به سال 2011 بازمی‌گردد. گفتنی است که کنترل گوگرد محتوی کنسانتره در مجتمع ذوب گویژی، تنها به تولید اسید سولفوریک ختم نمی‌شود و این مجتمع باقی‌مانده گاز دی‌اکسید گوگرد خروجی از واحد اسید سولفوریک را با تولید سنگ گچ کنترل می‌کند. نمودار 1، میزان تولید اسید سولفوریک مجتمع مس گویژی را برای سال‌های 2010 تا 2017 نشان می‌دهد.

بر اساس بررسی‌های انجام شده، بازدهی جذب گوگرد مجتمع ذوب گویژی، بالغ بر 97 درصد است. ناگفته نماند که در برخی سال‌ها طی 4 دهه فعالیت این مجتمع بزرگ، رقم بازدهی به بیش از 99 و حتی 100 درصد هم رسیده است. به‌طور کلی، کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی مجتمع ذوب و پالایش گویژی همواره بالاتر از سطوح استاندارد جهانی بوده است. با توجه به این که چین، بزرگترین مصرف‌کننده اسید سولفوریک و یکی از بزرگترین واردکنندگان این محصول شیمیایی در جهان به‌شمار می‌رود، می‌توان ادعا کرد که ایده تولید اسید، یکی از موثرترین استراتژی‌های گویژی در کاهش هزینه‌های تولید (با کسب درآمد حاصل از فروش اسید) بوده که به‌شکل موفقیت‌آمیزی، راندمان جذب گوگرد این مجتمع را نیز در سطوح بالا حفظ کرده است. بررسی بازار اسید چین نشان می‌دهد که تقاضای اسید سولفوریک در این کشور آسیایی، سالانه بالغ بر 99 میلیون تن است که نزدیک به 1.5 میلیون تن آن از محل واردات تامین می‌شود.

با توجه به آن که هزینه تولید پالایشگاه گویژی حدود 31 درصد اقتصادی‌تر نسبت به نرم جهانی کمتر است، چنین به نظر می‌رسد که این مجموعه واردات بلیستر و آند مس را به تولید توسط واحد ذوب خود ترجیح داده است؛ چرا که هزینه تولید واحد ذوب حدود 12 درصد بیشتر از نرم جهانی است. این موضوع باعث شده ظرفیت واحد ذوب گویژی سالانه 750 هزار تن باشد؛ در حالی که پالایشگاه این مجتمع، برابر با 1،050 هزار تن در سال ظرفیت دارد. به‌طور کلی، مصرف قراضه در بخش ذوب و واردات مس تصفیه نشده جهت تضفیه در پالایشگاه، دیگر استراتژی موفقیت‌آمیز گویژی جهت کنترل هزینه‌ها محسوب می‌شود.

علاوه بر این، تکمیل زنجیره تامین مس تا تولید برخی نیمه‌ساخته‌های مسی، راهکار دیگری جهت ایجاد ارزش افزوده بیشتر است. ناگفته نماند که این شرکت بزرگ چینی، علاوه بر تولید نیمه‌ساخته‌های مسی نظیر مفتول، لوله و محصولات تخت، به تولید سیم و کابل تحت برند باوهینگ (Baohing) نیز مشغول است. ایجاد ارزش افزوده بیشتر با کنترل بهره‌وری و نرخ دستمزدها، یکی از راه‌کارهای موثر جهت رشد بیشتر درآمد در مقایسه با هزینه شرکت جیانگژی بوده است؛ البته این امر در هر شرایط اقتصادی ممکن نیست و صنعت چین به پشتوانه تامین مالی کم هزینه توسط دولت و نرخ پایین دستمزدها در مقایسه با سایر نقاط جهان، قادر به رشد بیشتر درآمد با تکمیل زنجیره نسبت به رشد هزینه‌ها شده است. ضمن اینکه بازار بزرگ مصرف مس و اسید سولفوریک نیز از توسعه صنعت ذوب و پالایش مس حمایت کرده است.

در نهایت، مقایسه این مجتمع ذوب با سایر همتایانش بیانگر این نکته است که خدمات گسترده حمل و نقل زمینی و دریایی به صورت برون‌مرزی و درون‌مرزی به همراه دفاتر توزیع بین‌المللی در آمریکای شمالی و جنوبی، اروپا و آسیا سبب شده تا این مجموعه در کنار موقعیت منحصر به فرد در بزرگترین بازار مصرف جهان، سودآوری مناسبی در مقایسه با صنعت جهانی ذوب و پالایش داشته باشد. ضمن این‌که شرکت جیانگژی دارای 4 واحد مس معدنی است که به بهبود سودآوری این شرکت کمک شایانی کرده است.

شایان ذکر است که شرکت مس جیانگژی (Jiangxi Copper Company Limited) توسط گروه مس جیانگژی (Jiangxi Copper Corporation) که یک مجموعه کاملا دولتی از سال 1997 به‌حساب می‌آید، احداث و راه‌اندازی شد. اکنون گروه مس جیانگژی، سهم 48 درصدی از کل سهام شرکت مس جیانگژی را در دست دارد. شرکت مس جیانگژی به همراه 4 مجتمع ذوب و پالایش بزرگ مس دیگر در چین، به نام‌های تانگلینگ، یونان، دایه و شانگژی ژونگ‌تیاوشان و سرمایه‌گذاری شرکت فلزات غیرآهنی مین‌متال، در تاریخ 15 مارس 2002، شرکتی را به نام مس متحد چین تشکیل دادند که مجموعه بزرگترین تولیدکنندگان صنعت مس چین است.