تمام چیز‌هایی که باید در مورد این فلز گران‌قیمت‌تر از طلا بدانید!

به گزارش می‌متالز، قیمت فلز گرانبها پالادیوم در بازار‌های جهانی کالا‌ها افزایش یافته است. فقط در چندین هفته گذشته بیش از ۲۵ درصد افزایش قیمت داشته است و ارزش آن نسبت به سال گذشته تقریباً دو برابر شده است. هر اونس (۲۸.۳ گرم) پالادیوم با حدود ۲۹۳۰ دلار (حدود ۶۸ میلیون تومان) گران‌تر از طلا است. بعید به نظر می‌رسد فشار‌هایی که باعث افزایش قیمت آن می‌شود به این زودی کاهش یابد. اما پالادیوم چیست، چه کاربردی دارد و چرا قیمت آن در حال افزایش است؟

پالادیوم چیست؟

پالادیوم یک فلز سفید و براق است که در جدول مندلیف در همان گروه پلاتین، در کنار روتنیم، رودیم، اوزیم و ایریدیم دیده می‌شود. بیشتر پالادیوم جهان از روسیه و آفریقای جنوبی تأمین می‌شود. این فلز معمولاً به عنوان «محصول جانبی» یا بهتر است بگوییم «فلز جانبی» در روند استخراج فلزات دیگر، معمولاً مثل پلاتین و نیکل استخراج می‌شود.

از پالادیوم در چه کار‌هایی استفاده می‌شود؟

کاربرد اصلی و تجاری آن به عنوان یک جز حیاتی در مبدل‌های کاتالیزوری (بخشی از سیستم اگزوز اتومبیل برای کنترل میزان انتشار) به طور عمده در خودرو‌های بنزینی و هیبریدی است. اکثریت قریب به اتفاق پالادیوم، بیش از ۸۰ ٪، در این دستگاه‌ها استفاده می‌شود که گاز‌های سمی مانند مونوکسیدکربن و دی اکسید نیتروژن را به نیتروژن، دی اکسید کربن و بخار آب که گاز‌هایی با ضرر کمتر به حساب می‌آیند، تبدیل می‌کند.



جدا از کاربرد پالادیوم در مبدل‌های کاتالیزوری، از آن همچنین در الکترونیک، صنعت دندانپزشکی و جواهرات، هرچند به میزان بسیار کمتری، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان طور که اشاره شد، این فلز در درجه اول در داخل مبدل کاتالیزوری استفاده می‌شود. دستگاهی که گاز‌های مضر از قبیل مونوکسیدکربن و اکسید نیتروژن را به گاز‌هایی با ضرر کمتر تبدیل و در جو منتشر می‌کند.

از زمان پذیرش و استفادۀ آن‌ها در صنعت خودرو در دهه ۱۹۷۰، مبدل‌های کاتالیزوری منجر به افت قابل توجهی در انتشار گاز‌های مونوکسیدکربن و اکسید نیتروژن شده است؛ و هرچه پالادیوم بیشتری استفاده کنند، در مبارزه با این انتشار‌ها کارآمدتر هستند – و آن‌ها را به هدفی مناسب و با ارزش برای دزدان تبدیل می‌کند.



با گذشت سال ها، سرقت مبدل کاتالیزوری به دلیل افزایش ارزش پالادیوم به شدت افزایش یافته است. طبق مطالعه‌ای در مورد سرقت‌های گزارش شده، به طور متوسط در سال ۲۰۱۸، صد و هشت مبدل کاتالیزوری دزدیده می‌شود. این تعداد در سال ۲۰۱۹ به دویست و هشتاد و دو فقره سرقت ماهانه و در سال ۲۰۲۰ به هزار و دویست و سه مورد سرقت در هر ماه رسیده است.

چرا قیمت پالادیوم در حال افزایش است؟

به طور خلاصه، این افزایش قیمت به این دلیل است که تقاضا برای پالادیوم بیش از عرضه آن است و این روند مدتی است که در حال رخ دادن است. پیش‌بینی می‌شود میزان فلز تولید شده در سال ۲۰۱۹ برای هشتمین سال متوالی، کمتر از تقاضای جهانی باشد. به عنوان یک محصول ثانویه استخراج پلاتین و نیکل، معدن کاران در پاسخ به این افزایش قیمت‌ها، انعطاف‌پذیری کمتری برای افزایش تولید پالادیوم پیدا کردند.

به نظر می‌رسد که این کمبود همچنان ادامه داشته باشد. آفریقای جنوبی، که حدود ۴۰ درصد از نیاز جهان را تولید می‌کند. این کشور چندی پیش اعلام کرد که تولید فلزات گروه پلاتین، از جمله پالادیوم، در نوامبر ۱۳.۵ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است. در همین حال، به چندین دلیل تقاضای پالادیوم از طرف سازندگان خودرو به شدت افزایش یافته است.


در سراسر جهان، به ویژه چین، در تلاش برای مقابله با آلودگی هوا از وسایل نقلیه بنزینی، مقررات را سخت‌تر می‌کنند و در عین حال رسوایی انتشار گازوئیل در اروپا نیز تأثیر زیادی داشته است. مصرف کنندگان در آنجا از اتومبیل‌های دیزلی که بیشتر در مبدل‌های کاتالیزوری خود از پلاتین استفاده می‌کنند، فاصله گرفته‌اند. آن‌ها در عوض خودرو‌های بنزینی را که از پالادیوم استفاده می‌کنند، خریداری می‌کنند. تولیدکنندگان بیشتری سعی در کاهش تأثیرات مضر خود بر محیط زیست دارند و همزمان با اعمال مقررات سختگیرانه مربوط به صادرات در کشور‌هایی مانند اروپا و چین، تقاضا برای پالادیوم فقط در یک روند افزایشی، در حال صعود است. به این ترتیب قیمت آن به علت عرضه کم این فلز، روز به روز، در حال افزایش است.

منبع: فارنت