همسایه‌ها علیه فولاد ایران تعرفه‌ وضع کردند

به گزارش می متالز، براساس گزارشی از سایت مرکز آهن، کل ظرفیت تولید فولاد خام عراق حدود ۲میلیون تن در سال تخمین زده می‌شود که این میزان تقریبا یک چهارم میزان صادرات سالانه فولاد ایران است. همچنین بر پایه آماری که مجلس شورای اسلامی ایران منتشر کرده، «حدود ۴۰ کارخانه تولید‌کننده فولاد در کشور افغانستان فعال هستند که می‌توانند در نهایت۶۰ درصد نیاز بازار داخلی این کشور را تامین کنند.» این بدان معناست که ایران فعلا علاوه بر بازارهای دیگر حدود ۴۰ درصد از بازار افغانستان را هم می‌تواند در اختیار خود داشته باشد.
در اختیار داشتن بازارهای عراق و افغانستان برای فولادسازان ایرانی از این جهت اهمیت دارد که این بازارهای از بعد مسافت به‌صرفه‌اند و با توجه به ساخت و ساز در این کشورها، باید کماکان مورد توجه قرار گیرد.
فعالان حوزه فولاد معتقدند که مهمترین دلیل وضع تعرفه‌ برای محصولات فولاد ایران از سوی کشورهای عراق و افغانستان به قیمت‌های ارزان این محصولات بازمی‌گردد. از این رو اگر دولت بازار فولاد را به حال خود رها کند و از تنظیم دستوری آن بپرهیزد، قیمت‌ها واقعی شده و حتی با وجود عوارض ۱۰۰ دلار تاجر عراقی ترجیح به واردات محصولات فولاد ایرانی نخواهد داشت.
 

قیمت‌ داخلی ارزان‌تر از جهانی

در این‌باره سید رضا شهرستانی عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد عنوان کرد: به دلیل ارزان بودن محصولات فولادی ایران، کشورهای واردکننده در این زمینه تعرفه وضع کرده‌اند برای نمونه افغانستان برای واردات محصولات فولاد ایران ۸۰ دلار تعرفه و عراق نیز ۱۰۰ دلار تعرفه وضع کرده است.
شهرستانی در ادامه خاطرنشان کرد: در حقیقت این تعرفه واردات فولاد ایران از سوی کشورهای عراق و افغانستان به این معنا است که قیمت‌های ما با قیمت‌های بین‌المللی همخوانی ندارد و حدود ۳۰ درصد ارزان‌تر از قیمت‌های جهانی است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: این در حالی است که اگر دولت زنجیره فولاد را آزاد بگذارد تا براساس عرضه و تقاضا کشف قیمت شود، دیگر برای تولیدکننده فرقی نمی‌کند که به داخل بفروشد یا صادر کند. در این صورت هم تولیدکننده داخلی با کمبودی روبه‌رو نخواهد بود اما همسایه‌ها برای ما عوارض در نظر نخواهند گرفت.
شهرستانی توضیح داد:‌ اتفاقا تولیدکننده اگر در داخل عرضه کند بهتر خواهد بود، چون مشکلات برگشت پول و ضبط کالا در گمرکات و مسائل مربوط به نقل و انتقال پولی را دیگر ندارند.
از سوی دیگر ارزش‌افزوده‌ بیشتری برای کشور ایجاد می‌شود و کشورهای همسایه نیز برای کالای ما چنین تعرفه‌ای وضع نخواهند کرد.
 

دولت بازار را کنترل نکند

همچنین جهاندار شکری مدیرعامل ذوب آهن بیستون اظهار کرد: یکی از مهمترین دلایل تعرفه کشورهای همسایه به محصولات فولاد ایران، ارازن بودن قیمت آن است. شکری در ادامه خاطرنشان کرد: دولت با اعمال سیاست‌هایی در زمینه کنترل بازار فولاد بخشنامه‌های مختلفی را اعمال کرد تا به صورت دستوری این بازار را تحت کنترل خود داشته باشد.
شکری در ادامه عنوان کرد:‌ تا مدت‌ها دولت اعلام کرد که صادرات به شرط عرضه در بورس کالا با قیمت‌های پایین و دستوری است. از این رو در مقطعی قیمت‌ها را به شدت کنترل و این موضوع سبب شد که این روش متداول شود و قیمت‌های همچنان در بورس به صورت دستور باشد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: موضوع کنترل قیمت شمش توسط دولت یک مشکل اساسی برای تولیدکنندگان فولاد در کشور شده است. شمش ارزان در بورس کالا به افراد خاصی می‌رسد و سبب می‌شود که شمش را ارزان خریداری کنند اما در بازار گران بفروشند.
 این در حالی است که قراضه و آهن اسفنجی در بازار کمیاب شده و تامین آنها برای واحدهای تولیدی به صورت یک معضل درآمده است. حدود ۷۰ درصد نوردکاران از رانت بهره‌ای ندارند، همین موضوع‌ منجر به رقابت ناسالم برای تولیدکنندگان شده است.
مدیرعامل ذوب آهن بیستون ادامه داد: مشکل تولیدکنندگان شمش نیز این است که آهن اسفنجی برای آنها قابل تامین نیست چراکه تولیدکنندگان آهن اسفنجی ترجیح می‌دهند که آن را صادر کنند تا به واحدهای داخلی بدهند. این در حالی است که اگر قیمت‌های دستوری نباشد و به صورت واقعی باشد تولیدکننده ترجیح به صادرات نخواهد داشت.
شکری تاکید کرد:‌ تا زمانی که قیمت‌های دستوری است هم کارخانه‌دار ضرر خواهد کرد هم بازار زیان می‌بیند و هم کالا به صورت ارزان به دست مصرف‌کننده نخواهد رسید و در این میان تنها کسانی که از رانت بهره‌مند هستند، سود خواهند برد.
وی درباره تعرفه عراق و افغانستان بر فولاد ایران عنوان کرد: یکی از دلایل اینکه عراق و افغانستان برای فولاد ایران تعرفه‌ در نظر گرفته‌اند به دلیل همین ارزان بودن فولاد است چراکه برخی افراد شمش ایران را با قیمت ارزان به عراقی‌ها می‌دهند.
شکری ادامه داد: به این دلیل که فولاد ایران ارزان به کشورهای منطقه فروخته‌ شده، هم‌اکنون فولاد ایران ارزان‌ترین فولاد جهان شناخته شده است که حتی با تعرفه ۱۰۰ دلار برای خریدار عراقی به‌صرفه است که فولاد  ایران را وارد کند. با این کار ۱۰۰ دلار به جیب دولت عراق ریخته می‌شود. این سیاست، سیاست بخش خصوصی نیست و نتیجه دستوری بودن قیمت‌ها در بازار است.
مدیرعامل ذوب آهن بیستون در ادامه تاکید کرد: کنترل قیمت به نفع مصرف‌کننده ایرانی نبوده و تنها به نفع برخی و بازرگانان عراقی و افغانستانی شده است.
چراکه مصرف داخلی فولاد در سطح پایینی است و از سوی دیگر محصولات فولادی با قیمت‌های ارزان به دست مصرف‌کننده داخلی نمی‌رسد. تا زمانی که دولت قصد کنترل بازار را داشته باشد وضعیت به همین منوال است.
اما زمانی دولت زنجیره فولاد را باز نگه دارد و دستوری عمل نکند، بازار براساس عرضه و تقاضا مسیر خود را به درستی خواهد یافت. فولاد در جهان نیز براساس عرضه و تقاضا است و در صورت آزاد بودن تقاضا از عرضه پیشی می‌گیرد و همین موضوع سبب ارزان شدن قیمت محصولات فولادی نیز خواهد شد. در صورت مازاد هم صادر می‌کنیم.
شکری در ادامه تصریح کرد: برخی مشاوره‌های اشتباهی به وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌دهند که زمینه دستوری شدن بازار را فراهم می‌آورند.
البته انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران پیگیر این موضوع است که زنجیره فولاد را از دستوری بودن خارج کند چراکه تا پیش از این تولیدکنندگان مجبور بودند که ۷۰ درصد محصول خود را به قیمت دستوری در بورس کالا عرضه کنند اما با فعالیت‌های انجمن از حدود یک ماه پیش این بخشنامه‌ها تعدیل شده است.